Zdaniem Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 24 stycznia 2006 r., I PK 124/05), pracodawca ma prawo wysłać pracownika na zaległy urlop wypoczynkowy nawet bez jego zgody. W przypadku gdy pracownik odmawia wykorzystania urlopu do 30 września, pracodawca może sam wyznaczyć termin wykorzystania zaległego urlopu.
ZALEGŁY URLOP WYPOCZYNKOWY – ZASADY
Pracodawca zobowiązany jest udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo. Urlop wypoczynkowy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów.
Ważne: W przypadku gdy u pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa albo gdy zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę, pracodawca nie sporządza planu urlopu i ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem.
Ustalając termin wykorzystania urlopu wypoczynkowego w porozumieniu z pracownikiem pracodawca, analogicznie jak w przypadku ustalania planu urlopu, obowiązany jest wziąć pod uwagę wniosek pracownika i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy.
Ważne: Zdaniem Sądu Najwyższego, w przypadku zaległego urlopu wypoczynkowego pracodawca nie ma obowiązku uzgadniania z pracownikiem terminu jego wykorzystania. Musi jednak udzielić pracownikowi urlopu w terminie do końca września następnego roku kalendarzowego.
NIEWYKORZYSTANY URLOP WYPOCZYNKOWY
Zgodnie z kodeksem pracy urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym w planie urlopów bądź po porozumieniu z pracownikiem należy pracownikowi udzielić najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego.
Ważne: Zdaniem Sądu Najwyższego, udzielenie urlopu wypoczynkowego za poprzednie lata nie wymaga zgody pracownika także wówczas, gdy w tym samym czasie biegnie okres wypowiedzenia umowy o pracę.
W wyroku z dnia 25 stycznia 2005 r. (I PK 124/05) Sąd Najwyższy stwierdził, iż pracodawca może pracownika wysłać na zaległy urlop, nawet gdy ten nie wyraża na to zgody.
W uzasadnieniu Sąd zwrócił uwagę, iż przepis art. 168 kodeksu pracy dopełnia regulację kodeksową, co do czasu, w jakim urlopy powinny być udzielane nie uzależniając swego postanowienia, że ma to nastąpić „najpóźniej do końca pierwszego kwartału (obecnie końca września) następnego roku kalendarzowego” żadnymi warunkami i nie przewidując żadnych wyjątków.
Zdaniem Sądu z uwagi na przedmiot, cel i zakres art. 168 kodeksu pracy nie da się wywieść warunku, że zastosowanie art. 168 kodeksu pracy zależne jest od zgody pracownika. Warunek taki nie został wyrażony w powołanym przepisie (…).
Sąd Najwyższy podkreślił, że prawo do urlopu wypoczynkowego określone jest przepisami o charakterze bezwzględnie obowiązującym i to w odniesieniu do obu stron stosunku pracy. Pracodawca jest zobowiązany do udzielenia pracownikowi urlopu wypoczynkowego w określonym rozmiarze i terminie określonym według ustalonych zasad, a z drugiej strony pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu i nie może odmówić wykorzystania urlopu udzielonego zgodnie z przepisami prawa pracy.
Nieudzielanie pracownikowi niewykorzystanego urlopu w terminieprzewidzianym w art. 168 kodeksu pracy w większości przypadków (poza przypadkami losowymi, np. chorobą pracownika) stanowić będzie wykroczenie przeciwko prawom pracownika określone w art. 282 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy, zagrożone karą grzywny.
Źródło: GIP
